The Mars Volta, Cedric ve Omar ikilisinin
eski grupları At the Drive-In’den ayrıldıktan sonra, ses uzmanı Jeremy
Micheal Ward ile birlikte çalıştıkları De Facto isimli deneysel dub
grubunu, klavyeci Isaiah Owens ve bas gitarist Eva Gardner’ın
gelmesiyle beraber yepyeni bir projeye dönüştürmesi sonucu oluştu.
Cedric ve Omar’ın amacı yaratıcılıklarını ifade edebilecek yeni bir
gruptu ve De Facto’da Cedric davul, Omar da bas çalarken bunu
yapamıyorlardı. Grup baterist Blake Hemming ile ilk demolarını
oluşturan iki şarkı kaydettikten sonra, baterist Jon Theodore’u tercih
etti. Daha sonraları adından çok söz ettirecek olan Jon Theodore ile
ilk konserlerine çıkıp üç şarkı kaydeden The Mars Volta, bu üç şarkıyı
2002 yılında Tremulant EP adı altında piyasaya çıkardı.
Tremulant EP’den sonra bas gitarist Eva Gardner ile yollarını
ayıran topluluk, bir yandan turneye çıkıp konserlere devam ederken,
diğer yandan ilk albümlerinin hazırlıklarına başladı. Albüm kayıtları
sırasında bas gitarist sıkıntısı yaşayan gruba Red Hot Chili Peppers’ın
(RHCP) bas gitaristi Flea yardım etti. Flea albümdeki 10 şarkının
9’unda bas gitar çaldı. Bir diğer RHCP üyesi ve gitarist Omar
Rodriguez’in yakın arkadaşı olan John Frusciante de albümde yer aldı.
Son olarak Rick Rubin’in yapımcılığını üstlendiği De Loused in the
Comatorium 2003 yılının Haziran ayında, Gold Standard Laboratories ve
Universal Studios etiketleriyle raflardaki yerini aldı. Grup, albüm
çıkmadan önce başladığı turneyi, ses uzmanı Jeremy Micheal Ward’un
aşırı dozda eroin kullanımı sebebiyle ölmesi üzerine yarıda bıraktı. De
Loused in the Comatorium grubun en başarılı albümü oldu ve Amerika‘da
500.000’e yakın sattı.
Turneye bıraktıkları yerden devam eden Mars Volta üyeleri, bas
gitarist sıkıntılarını Racer X’in Juan Alderete’siyle giderdi.
Perküsyona da Omar Rodriguez-Lopez’in kardeşi Marcel’i alan Mars Volta,
2004 yılında ikinci albümleri Frances the Mute üzerinde çalışmaya
başladı. 2005 yılında sözler dışında tamamıyla Omar’ın yarattığı albüm
piyasaya sürüldü. Grubun en ünlü şarkısı The Widow’un başarısına ve De
Loused in the Comatorium’dan çok daha iyi tanıtılmış olmasına rağmen
Amerika’da 465.000 satış ile onun gölgesinde kaldı. Grup ardından 2005
yılının kasım ayında Scabdates isimli bir konser albümü çıkarttı.
Grup üçüncü albümü Amputechture’u 2006 yılının Eylül ayında
piyasaya çıkarttı. John Frusciante bir parça hariç bütün albümde yer
aldı. Albümün piyasaya çıkmasından iki ay önce baterist Jon Theodore
gruptan ayrıldı. Theodore’dan sonra üç defa baterist değiştiren Cedric
ve Omar ikilisi Thomas Pridgen’de karar kıldı.2007'nin sonlarında
Bedlam in Goliath albümünü çıkardılar.