Davutoğlu kritik geziye çıktı

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile Irak
ve Suriye'ye yapacağı ziyaretler ve bölgesel konular hakkında kapsamlı bir
telefon görüşmesi yaptığını söyledi.



Davutoğlu, sırasıyla Irak,
Suriye, KKTC, Mısır ve İsveç'i kapsayacak gezisine çıkmadan önce Esenboğa
Havalimanında açıklamalarda bulundu ve soruları yanıtladı.

Bugün ilk
olarak Bağdat ve Şam'da temaslarda bulunacağını belirten Davutoğlu, "Bu
temaslarımın odak noktası, son dönemde iki çok değerli komşumuz, Türkiye ile çok
yakın ilişkileri olan iki kardeş ülke Irak ile Suriye'nin arasındaki tansiyonu
düşürmeye dönük bir çabadır" dedi.

Davutoğlu, Türkiye'nin hem Irak, hem
Suriye ile çok kapsamlı bir işbirliğinin olduğuna dikkati çekerek, geçen yıl
Irak ile başlattıkları Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi
toplantılarının hazırlık çalışması için iki hafta kadar önce yine Bağdat'a
gittiğini hatırlattı.

Bu toplantının Eylülde bakanlar düzeyinde, Ekimde
de başbakanlar düzeyinde yapılmasını planladıklarını ifade eden Davutoğlu,
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da kısa süre önce Halep'te Suriye Devlet
Başkanı Beşşar Esad ile bir görüşme yapıp, benzer bir Yüksek Düzeyli Stratejik
İşbirliği Konseyinin Suriye ile de kurulması kararını aldıklarını anımsattı.
Davutoğlu, Esad'ın önümüzdeki günlerde Başbakan Erdoğan ile bu yakın temaslarını
sürdüreceğini belirtti.

Davutoğlu, "Biz bu kadar kapsamlı stratejik
işbirliğine yöneldiğimiz bir dönemde çok uzun sınırları birlikte paylaştığımız
iki kardeş ülkenin daha yakın ilişkiler içinde olmasına büyük önem veriyoruz"
ifadesini kullandı.

İki ülke arasında güçlü bir stratejik işbirliğinin
ortaya çıkmasının, ortak bölge olan Mezopotamya Havzası ve Orta Doğu'yu refah ve
istikrar alanı haline dönüştüreceğini kaydeden Davutoğlu, şöyle devam
etti:

"Bu bizim vizyonumuzdur. Bu vizyonu etkileyecek olan her türlü
olumsuz gelişmeyi daha ortaya çıkmadan engellemek de Türkiye'nin diplomatik
önceliklerinin başında gelir. Zaten son dönemde Türk diplomasisinin en önemli
prensiplerinden birisi krizler ortaya çıkmadan önce önlemeye dönük çabalardır.
Proaktif barış diplomasisi dediğimiz bu diplomasi anlayışı, krizler
tırmandıktan, gerilim yükseldikten sonra bu gerilime müdahale etmek yerine, daha
krizin ilk aşamasında, ilk işaretleri göründüğünde müdahale etme ilkesine
dayanmaktadır."

Bu çerçevede "dost ve kardeş ülkeler" Irak ve Suriye'ye
ziyaretlerde bulunacağını kaydeden Davutoğlu, önce Bağdat'a giderek, Irak
Cumhurbaşkanı Celal Talabani, Başbakan Nuri El Maliki ve Dışişleri Bakanı Hoşyar
Zebari ile görüşeceğini bildirdi.

Davutoğlu, geçen günlerde hayatını
kaybeden Iraklı Şii lider Abdülaziz El Hekim'in taziyesi için Irak Cumhurbaşkanı
Yardımcısı Adil Abdülmehdi'ye ve ailelerden orada bulunanlara ziyarette
bulunacağını da kaydetti.

Daha sonra Şam'a geçip, Suriye Dışişleri Bakanı
Velid Muallim ve Devlet Başkanı Esad ile kapsamlı görüşmeler yapacağını ifade
eden Davutoğlu, bu konuda Türkiye'nin yapabileceklerini, ilişkilerin
düzeltilmesi için atacakları adımları birlikte değerlendireceklerini
söyledi.

Davutoğlu, son dönemde Suriye ile Irak arasında önemli ve olumlu
gelişmeler yaşandığını, 26 yıl aradan sonra 2006'da diplomatik ilişkilerin
tekrar kurulduğunu, büyükelçiliklerin açıldığını, yakın dönemde de Maliki'nin
Suriye'yi ziyaret ettiğini hatırlatarak, "Tekrar ilişkilerin o düzeye gelmesi
için Türkiye elinden gelen her türlü çabayı gösterecektir" dedi.

Irak ve
Suriye ziyaretlerinin ardından KKTC'ye hareket edeceklerini ve yarın KKTC
Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat ile kapsamlı müzakereleri değerlendireceklerini
bildiren Davutoğlu, KKTC ile Kıbrıs Rum kesimi arasında yürütülen müzakerelerde
ilk turun tamamlandığını ve 3 Eylülde ikinci aşamaya geçileceğini anımsatarak,
"Bu aşamaya geçilmeden önce Türkiye'nin KKTC'ye ve müzakere sürecine olan
desteğini vurgulamak ve müzakere süreci konusunda detaylı görüşmelerde bulunmak
üzere yarın KKTC'de olacağım" diye konuştu.

Davutoğlu, yarın akşam
itibariyle de KKTC'den Mısır'a geçeceklerini, orada da Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü
Mübarek, Dışişleri Bakanı Ahmed Ebul Geyt ve İstihbarat Şefi Ömer Süleyman ile
görüşeceklerini belirtti.

Bu görüşmelerin odak noktasının da başta
Filistinliler arası uzlaşma faaliyetleri olmak üzere Orta Doğu barış sürecinde
gelinen son aşama olacağını bildiren Davutoğlu, Türkiye-Mısır ilişkilerinin de
son derece gelişmiş ilişkiler olduğuna dikkati çekerek, dolayısıyla sadece
bölgedeki gelişmeleri değil, ikili ilişkilerin geldiği düzeyi de birlikte
değerlendireceklerini söyledi.

Davutoğlu, Mısır'dan da İsveç'e geçerek,
AB dışişleri bakanlarının gayri resmi toplantısına katılacaklarını
bildirdi.

İsveç'teki temaslarında Türkiye'nin AB sürecini ele
alacaklarını, son dönemde Türkiye'nin ortaya koyduğu reform çabalarını
muhataplarına anlatacağını ve Türkiye'nin AB entegrasyon sürecinin nasıl daha
büyük ivme kazanması gerektiği konusunda görüşmelerde bulunacağını belirten
Davutoğlu, 5 Eylülde Türkiye'ye döneceğini söyledi.

Davutoğlu,
açıklamalarının başında, dün şehit olan 4 asker için başta aileleri olmak üzere
Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türk halkına baş sağlığı
diledi.

SORULAR

Davutoğlu, Suriye-Irak krizinin giderilmesi için
Türkiye'nin taraflara ne söyleyeceğine, bir formül sunup sunmayacağına dair bir
soru üzerine, şunları söyledi:

"Kriz çıktığı anda, patlamaların olduğu
gün Zebari ile görüşme yapmıştım. Daha sonra tekrar Irak ile Suriye arasında bu
yanlış anlaşılmaların ortaya çıktığı gün de gerek Zebari, gerek Muallim ile uzun
telefon görüşmelerimiz olmuştu. Tarafları dinleme imkanına sahip oldum. Daha
sonra Sayın Başbakanımız, Sayın Maliki ve Sayın Esad ile telefon görüşmeleri
yaptı. Aslında o zeminde ben Bağdat ve Şam'a gidiyorum. Yani olayın ilk
aşamasında değiliz.

Biz iki taraf arasında öncelikle güven ortamının
tekrar ortaya çıkmasına çaba göstereceğiz. Eğer taraflar arasında iyi niyet ve
güven ortamı oluşmuşsa, bu tür krizlerin aşılması çok kolay olur. Önemli olan şu
anda ortaya çıkan durumun, Irak ve Suriye arasında bir güven bunalımına yol
açmamasıdır. Biz bu güven bunalımını ortadan kaldıracak görüşmeler yapacağız.
Ayrıca krizin aşılması için, bu güven bunalımının aşılması sonrasında atılacak
adımlar konusunda bazı düşüncelerimiz var. Bu düşünceleri muhataplarımızla
paylaşacağım. Tabii bu düşünceleri şu anda kamuoyuyla paylaşmamız mümkün değil.
Daha sonra, bu adımlar atılma aşamasına geldiğinde doğrudan yaparız."

Bakan Davutoğlu, bir başka soru üzerine, ABD
Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ile dün akşam Slovenya'da uzun bir telefon
görüşmesi yaptığını bildirdi.

Görüşmede Suriye ve Irak ziyaretleri
etrafında kapsamlı istişarelerde bulunduklarını söyleyen Davutoğlu, ayrıca
Kıbrıs'ta yürüyen müzakereler, Orta Doğu barış süreci, Kafkasya, Balkanlar ve
diğer tüm bölgesel konuları ele aldıklarını kaydetti.

Davutoğlu, "Bunun
tabii bugünlerde yapılmış olması, biraz da çevremizde gelişen önemli olaylarla
ilgilidir. Bundan sonra da devamlı temas halinde olmaya karar verdik. Çünkü
bildiğiniz gibi, Suriye ile ABD arasındaki ilişkilerde son dönemde gelişen,
bizim de teşvik ettiğimiz son derece olumlu gelişmeler var. Biz Suriye ile Irak
arasındaki bu bunalımın, Suriye-ABD, ABD-Irak ve bölgedeki diğer ikili
ilişkileri etkilememesine büyük önem veriyoruz."

Edinilen bilgiye göre
görüşme, Clinton'ın Davutoğlu'nu aramasıyla gerçekleşti ve yaklaşık 35 dakika
sürdü. Görüşmede, Türkiye ile Ermenistan arasındaki normalizasyon sürecinin de
gündeme geldiği öğrenildi.