Saçınızı doğru besleyin
Beslenmenizin kalitesi, saç ve saç derinizin
sağlığını belirler. Özellikle niasin, biotin, çinko, A, B6 ve C vitaminleri saç
sağlığı için önemlidir.
Saç dökülmesi, cansız saçlar ve kepek hem
erkekler hem de kadınlar için problemdir. Yetersiz ve dengesiz beslenme, uzun
süre yapılan düşük kalorili diyetler bu durumu tetikleyebilir. Saç keratin
proteininden oluşmuştur. Beslenmenin kalitesi saç ve saç derisi sağlığı için
etkilidir.
Özellikle niasin, biotin, çinko, A, B6 ve C vitaminleri
önemlidir. Beş temel besin grubunu içeren (Süt yoğurt grubu, et grubu, tahıl
grubu, sebze-meyve grubu ile şeker yağ grubu) dengeli bir diyet bu besin
öğelerinin yeterli miktarlarda alınmasını sağlar. Her gün en az beş porsiyon
taze sebze ve meyve tüketimi antioksidan ve flavonoidlerden yararlanmamızı
sağlar. Böylece saçlarımız da daha sağlıklı ve parlak olur.
Kellik ve
saçlarda oluşan kepek yaygın saç ve saç derisi problemlerindendir. Kellik, bir
hastalık sonucu veya testesteron hormonunun azalmasına bağlı gelişen genetik bir
yanıttır. Kepek ise saç derisindeki yağ salgılarının fazla olması sonucu meydana
gelir. Strese veya seboraik dermatit gibi kronik veya tekrarlayıcı bir cilt
rahatsızlığına bağlı da gelişmiş olabilir ama en muhtemel nedeni ''pytyrosporum
oval mantarı'' tarafından olan enfeksiyondur. Bu mantar, saç derisinde doğal
olarak bulunur ve ölü derinin irritasyonuna ve dökülmesine sebep olur.
Saç dökülmesi normal mi?
Sağlıklı bir insanda her biri
diğerlerinden bağımsız olarak üç uzama safhasından geçen 80 - 150 bin arası saç
vardır. Herhangi bir zamanda, saçların yüzde 90’ı bir yıldan beş yıla kadar
süren uzama safhasındadır. Uzamayı dinlenme safhası takip eder; bu birkaç ay
sonra sona erer daha sonra saç yeni uzamaya izin vermek için dökülür. Günlük 50
ila 200 saç dökülmesi döngünün normal bir parçasıdır. Kellik, hormonal
faktörlerden etkilense de ailevi geçişlilik eğilimindedir. Risk, her iki
ebeveynin ailesindeki kel erkeklerin sayısından anlaşılabilir.
Kellik,
beslenmeyle değiştirilemez veya etkilenemez. Anormal saç dökülmesi, metabolik
bozukluklar (diabet, troid bozuklukları, şok diyetler dahil olmak üzere); sert
tedavilerin yol açtığı saç gövdesine olan hasarlar; parça parça saç dökülmesine
yol açan bir oto immün hastalığı olan alopesya ariata gibi hastalığın yol açtığı
stres; hamileliğin meydana getirdiği hormonal değişiklikler ve kanser
kemoterapisi dahil olmak üzere tıbbi tedaviler yüzünden hızlanabilir.
Dengesiz beslenme, saç dökülmesine neden olan en önemli faktörlerden
biridir. Beslenme yönüne baktığımızda ise demir, çinko, bakır, biotin veya
protein eksikliği nedeniyle saç dökülmesi meydana gelebilir. Saç sağlığı alkol
ve sigaradan da olumsuz etkilenir ve saç köklerinin ölmesine yol açar.
Kabuklu deniz ürünleri ve kırmızı et bu besin öğelerinin seviyelerin
olması gereken düzeye gelmesine yardımcı olabilir.
A vitamini ise bu konuda
hassas bir rol oynar; sağlıklı bir saç derisi için önemlidir ve eksikliği kuru
cilt ve kepeğe yol açabilir; fazla tüketimi ise saç dökülmesini artırabilir.
Yanlış beslenme veya uzun süreli şok diyetler sebebiyle dökülen saç,
beslenme normale dönünce tekrar uzar. Fakat eski sağlıklı formuna geri
dönemeyebilir.
Kepeğe keten tohumu
Kepek saç derisi
problemidir, fakat bazı kişilerde kalıtsal bir eğilim de olabilir. Bazı
besinlere olan hassasiyet, kepek oluşumunu tetikler. Bu besinlerin hassasiyeti
kişiden kişiye değişir. Bu nedenle kişinin kendini denetleyerek kepeklenmeyi
artıran besinleri kısıtlaması önerilebilir. Bazı durumlarda günde 1 - 2 çay
kaşığı keten tohumu yağının kullanılması kepeklenmeyi azaltabilir. Etkisini
görebilmek için birkaç hafta veya birkaç ay düzenli kullanılmalıdır. Hafif
kepeklenmeler doktorlar tarafından önerilen şampuanlarla çözülebilir, bu
şampuanlar genelde çinko ve selenyum içerir.
Stres saç dökülmesini
artırır mı?
Stres de saç dökülmesinin başlıca etkenlerindendir ve strese
maruz kalan kişiler B grubu vitaminleri eksikliğiyle karşı karşıyadırlar. Bu
nedenle B grubu vitaminlerinin tüketimi artırılmalıdır. B vitamini tam tahıl
ürünleri, yağlı balıklar, baklagiller, yoğurt, yumurta ve sütte bulunur.
Saçları besleyen besinler
Yeterli ve dengeli beslenmeye
dikkat edilmelidir.
Taze meyve ve sebzeler özellikle koyu yeşil yapraklı
sebzeler, havuç, tatlı patates ve kuru kayısı tüketilmelidir.
Çinko ve demir
için deniz ürünleri, kırmızı et, baklagiller, yağlı tohumlar ve kabak çekirdeği
tüketilmelidir.
Esansiyel yağ asitlerini almak için bitkisel yağlar, fındık
ve yağlı balıklar tercih edilmelidir.